1.  Hacivat: Yürük Beste, Aksak Semai bilir misin?

Karagöz: Ha! Sağır saka, topal bekçiyi bilirim, onlar bizim mahallededir.

Havicat: Değil efendim, yani muradım: Türk aksağı, Nevzemin.

Karagöz: Ahbabımdır Hacivat.

Hacivat: Kim? Karagöz: Galata’daki Kürkçü Emin.

Bu metinle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Geleneksel Türk tiyatrosuna örnek oluşturduğu

B)  Yanlış anlamalara dayandığı

C)  Göstermeye bağlı olduğu

D)  Güldürü öğesinin bulunduğu

E)  Meddah tarafından anlatıldığı

 

2.  Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) Tiyatronun seyirci, oyuncu, sahne, eser, dil ve ifade gibi ögeleri vardır.

B) Tiyatro eserlerinde oyunun temeli konuşmaya dayanır.

C) Göstermeye bağlı edebi metinler de olay çevresinde gelişir.

D) Geleneksel tiyatroda, oyun sergilenmeden önce defalarca prova yapılır.

E) Modern tiyatro, bir metne dayanılarak hazırlanır.

 

3.  Aşağıdakilerden hangisi trajedinin özellikleri arasında yer almaz?

A) Vurma, yaralama gibi olaylar sahnede gösterilmez.

B) Sahnede üç birlik kuralına uyulmaz.

C) Seçkin bir dil kullanılır.

D) Birbiri ardından süren diyolog ve koro bölümlerinden oluşur.

E) Trajedi bir bütün halinde aralıksız oynanır.

 

4.  Aşağıdakilerden hangisi, geleneksel Türk tiyatrosu içinde değerlendirilmez?

A) Meddah              B) Karagöz              C) Orta oyunu      

D) Köy seyirlik oyunu                              E) Komedi

 

5.  Harpagon: Jak Usta, bu akşam yemeğe misafirler davet ettim.

Jak Usta: Hangi dağda kurt öldü?

Harpagon: Söyle bakayım, bize güzel yemek pişirecek misin?

Jak Usta: Neden pişirmeyelim? Siz yalnız paradan söz edin.

Harpagon: Al sana... Gene para! Başka bir şey bilmezler ki, zaten: "Para, para, para..." para aşağı, para yukarı.

Valeri: Münasebetsizlik olursa bu kadar olur. Bol para ile güzel yemekleri pişirmek de sanki marifetmiş gibi, yahu onu babam da bilir; ben usta diye az para ile sofra donatmasını bilene derim.

Jak Usta: Az para ile sofra donatmak mı?

Valeri: Ne sandın ya? (...)

Bu metinle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A)  Komedi tarzında yazıldığı

B)  Cimrilik temasının işlendiği

C)  Soylu bir dil kullanıldığı

D)  Kahramanlarının sıradan kişilerden oluştuğu

E)  Doğal söyleyişlere yer verildiği

 

6.   I. Doğal söyleyişlere önem verilir.     

II. Diyaloglardan oluşur.     

III. Ayrıntılı betimlemelere yer verilir.     

 IV. Olay ekseninde gelişir.     

 V. Sadece göze hitap eder.

Numaralı özelliklerden hangileri, göstermeye bağlı edebi metinlerle ilgili değildir?

A) I. ve II.                 B) II. ve III.              C) III. ve V.            

D) IV. ve V.                              E) I. ve V.

 

7.   Tek kişilik gösteridir. Gösteriyi yapan, topluluk karşısında halk hikâyeleri anlatan kişidir. Bu kişi hikâyedeki kişilerin seslerini, hareketlerini taklit ederek canlandırdığı için bir tür oyuncu sayılır. Olayları temsil ederken, seyircilerin rahatça görebileceği yüksek bir yere oturur. Bir eline mendil bir eline de sopa alır. Mendili değişik tipteki kişilerin kıyafetini göstermek ve ağzını kapatarak seslerini taklit etmek için kullanır. Sopadan da oyunu başlatmak ve değişik sesler çıkarmak için yararlanır.

Yukarıda tanıtılan tiyatro türü, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Meddah              B) Orta oyunu        C) Karagöz      

D) Dram                     E) Komedi

8.   I. Beş perdeden oluşur.     

II. Üç birlik kuralına uyulur.     

III. Manzum olarak yazılır.     

IV. Diyalog ve koro bölümlerinden meydana gelir.     

V. Konularını günlük yaşamdan alır.

Yukarıda numaralı özelliklerden hangisi klasik trajedi ile klasik komedinin ortak özellikleri arasında yer almaz?

A) I.     B) II.       C) III.  D) IV.    E) V.

 

9.   I. ……... insanların acıklı ve gülünç yanlarını bir arada anlatan, nesir biçiminde oluşturulan tiyatro türüdür.     

II. …….. çevresi izleyicilerle çevrili bir alan içinde oynanan, yazılı metne dayanmayan, içinde müzik, raks ve şarkı da bulunan doğaçlama bir oyundur.    

III. ……… tasvir denilen birtakım şekillerin (insan, hayvan, bitki, eşya vb.) arkadan ışıklandırılmış beyaz bir perde üzerine yansıtılması temeline dayalıdır.  

 IV. …… kırsal yörelerde, köylerde görülen, daha çok yöresel yaşamdan konularını alan seyirlik oyunların oluşturduğu bir tiyatro geleneğidir.

Yukarıda boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi getirilemez?

A) Meddah             B) Köy seyirlik oyunu              C) Orta oyunu   

D) Dram                  E) Karagöz

 

10.  Elektra      

Gafil! Babamın acıklı ölümünü unutuyor musun?       

Koro       

Gençliğini acılardan uzak       

Mutluluk içinde geçiren ve bir gün       

Zeus’un yardımcı kılavuzluğuyla       

Bu toprağa ayak basacak olan soylu Orestes’i düşün     

Bu metin aşağıdakilerin hangisinden alınmış olabilir?

A) Dram       B) Komedi      C) Trajedi     D) Vodvil         E) Fars

 

11.  I. Tiyatroda oyunun oynandığı, olayın geçtiği yerdir. (Sahne)     

II. Şinasi'nin Tanzimat döneminde yazdığı, Batılı anlamda ilk Türk tiyatrosudur. (Şair Evlenmesi)    

III. Tiyatro eserlerinde olayların hareket halinde sergilenmesidir. (Aksiyon)  

 IV. İstanbul Türkçesi ile konuşan nazik ve çıtkırıldım bir tiptir, zengin ve mirasyedi bir kişiliği sergiler. (Karagöz) 

V. Sahnelenmek üzere yazılan ve diyaloglara dayanan eserlerdir. (Tiyatro)

Numaralanmış cümlelerin hangisinde verilen bilgi, ayraç içindeki kavramla ya da eserle uyuşmaz?

A) I.         B) II.       C) III.        D) IV.        E) V.

 

12.  Aşağıdakilerden hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A)  Göstermeye bağlı edebi metinler konularına göre trajedi, dram ve komedi olarak üçe ayrılır.

B)  Türk tiyatrosu geleneksel ve modern olmak üzere iki başlık halinde incelenir.

C)  Geleneksel Türk tiyatrosu Karagöz, Orta oyunu, Meddah ve Köy seyirlik oyunlarından oluşur.

D)  Komedi, trajedi ve dram modern Türk tiyatrosu içinde yer alır.

E)  Pişekâr ve Kavuklu, aydın ile cahil kesimi temsil eden Karagöz oyununun kişileridir.

 

13.  Aşağıdakilerin hangisinde verilen bilgi, ayraç içindeki terimle uyuşmaz?

A)  Komedinin sanat yönünden zayıf ve kaba bir türüdür, kaba şakalar ve açık saçık sözler içerir. (Fars)

B)  Sözsüz tiyatro türüdür, anlatılmak istenenler jest ve mimiklerle ifade edilir. (Monolog)

C)  Acıklı olayların işlendiği, gerilimin yükseltildiği, duygulu, coşturucu, müzikli oyun türüdür. (Melodram)

D)  Masalların tiyatro sahnesinde dramatize edilmesinden doğma, cinlerin, perilerin de rol aldığı tiyatro türüdür. (Feeri)

E)  Tiyatroda kuliste durarak oyunculara unuttukları sözleri seyirciye duyurmadan hatırlatan kişidir. (Suflör)

 

 

14.  Modern tiyatro türlerinin karşılaştırılmasıyla ilgili olarak aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A)  Trajedi ve komedide üç birlik kuralına uyma zorunluluğu vardır, dramda ise bu kural yıkılmıştır.

B)  Trajedide konular tarih ve mitolojiden alınır, ama komedi ve dramda konular günlük yaşamdan alınabilir.

C)  Trajedi, yaşamın acıklı taraflarını; komedi gülünç, dram ise hem acıklı hem de gülünç yönlerini ele almıştır.

D)  Klasik trajedi ve komedi nesirle ( düz yazıyla)  yazılır, dram ise hem nazım hem nesirle yazılır.

E)  Acı veren olaylar klasik trajedide sahnede gösterilmez, duyurulur. Klasik komedi ve dramda ise sahnede gösterilir.

 

15.  ……………….komedisi insan kişiliklerinin gülünç ve aksak yanlarını konu alır. ………………… komedisi toplumun gülünç ve aksak yanlarını konu edinir. ………………… komedisi ise olayların şaşırtıcı biçimde düzenlediği, çoklukla güldürmekten başka bir amaç güdülmeden yazılan komedidir. 

Yukarıda boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Karakter – Töre – Entrika

B)  Töre- Entrika – Karakter

C)   Entrika – Töre –Karakter

D)  Karakter – Entrika – Töre

E)  Töre – Karakter – Entrika

 

16.   I. Trajedi dini törenlerden doğmuştur ve ilk örnekleri Yunan edebiyatında görülür. 

      II. Trajedide kendine özgü, değişmez kurallar vardır, yüksek bir üsluba da önem verilir. 

     III. Modern Türk tiyatrosunun başlangıcı Tanzimat dönemine dayanır. 

     IV. Bir tiyatro eserinde konunun ana bölümlerinden her birine piyes adı verilir. 

      V. Batılı anlamda Türk tiyatrosunun ilk örneklerine 19. yüzyılda rastlanır.

Yukarıda numaralı cümlelerin hangisinde tiyatro ile ilgili bir bilgi yanlışı yapılmıştır?

A) I.         B) II.        C) III.        D) IV.      E) V.

 

17.  Aşağıdakilerden hangisi, geleneksel Türk tiyatrosunun ortak özellikleri arasında yer almaz?

A) Oyunların yazılı bir metne dayanmaması

B)  Şive ve taklide yaslanması

C)  Tek kişilik gösteri olması

D)  Güldürü ögesinin ön planda olması

E)  Kostüm ve dekora önem verilmemesi

 

18.  Çevresi izleyicilerle çevrili bir alan içinde oynanan, doğaçlama bir oyundur. Oyunun oynandığı yuvarlak veya oval alana palanga denir. Oyunun dekoru; bezsiz paravandan ve dükkân denilen iki katlı bir kafesten oluşur. Oyunda çeşitli mesleklerden, yörelerden, uluslardan insanların meslekî ve yöresel özellikleri, ağızları taklit edilir. Bunlar arasında Arap, Acem, Kastamonulu, Kayserili, Kürt, Frenk, Laz, Yahudi, Ermeni vb. sayılabilir. Kadın rolünü oynayan kadın kılığına girmiş erkeğe zenne denir. 

Yukarıda tanıtılan tiyatro türü, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Karagöz              B) Orta oyunu         C) Komedi              

D) Meddah                    E) Dram

 

19.  Aşağıdakilerden hangisi trajedinin özellikleri arasında yer almaz?

A) Erdem ve ahlaka her şeyin üstünde önem verilir.

B)  Vurma, yaralanma, öldürme gibi olaylar sahnede sergilenmez.

C)  Kahramanlar olağanüstü varlıklar veya soylulardır.

D)  Trajedilerde üç birlik kuralına uyma zorunluluğu yoktur.

E)  Manzumdur ve beş perdeden oluşur.

 

20. I. Mukaddime, muhavere, fasıl ve bitiş bölümlerinden oluşur.   

     II. Beberuhi, Tuzsuz Deli Bekir, Çelebi gibi tipleri vardır.

    III. Hacivat cahil tipi, Karagöz ise aydın tipi canlandırır.

    IV. Yazılı metne dayanmaz, doğaçlama oynanır.

    V. Gölge oyunu da denir ve güldürü ögesi ön plandadır.

Karagöz oyunu ile ilgili olarak numaralı cümlelerin hangisinde bir yanlışlık yapılmıştır?

A) I.         B) II.         C) III.      D) IV.        E) V.

 

21.  Aşağıdakilerden hangisi modern tiyatro içinde yer almaz?

A) Komedi      B) Dram     C) Melodram    D) Trajedi    E) Meddah

 

22.  Kavuklu: Fırtına sabahı idi. Rüzgâr daha pek o kadar esmiyor, yağmur azar azar çiseliyordu. Evden şemsiyeyi aldım; açtım. Fâtih Meydanı'na geldim, rüzgâr ziyâdeleşti.

Pîşekâr: Açık, yüksek yerde öyledir.

Kavuklu: Baktım ki şemsiye dikilmeğe başladı, nerede ise elimden kurtulacak... Sıkı sıkı sapına sarıldım.

Pîşekâr: Aman!

Kavuklu: Ben, hâlâ yürüyorum zannediyordum. Bir de göz ucu ile bakayım ki ayaklarım yerden kesilmiş, ben, on beş arşın yükselmiş değil miyim?

Pîşekâr:  Eee sonra?...

Kavuklu: Sonrası, büyük kubbe, derken şerefesi, alemleri...

Pîşekâr: Yâ düşseydin?...

Kavuklu: Kabil mi? Şemsiyenin sağlam olduğunu biliyordum. Artık aşağılara bakmıyordum. Gözlerim kararır diye korkuyordum. Uç babam uç...

Bu metinle ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisine varılamaz?

A)  Abartmayla güldürü unsuru sağlanmaya çalışılmıştır.

B)  Şive taklidine yer verilmiştir.

C)  Geleneksel oyunlardan orta oyununa aittir.

D)  Doğal konuşma dili kullanılmıştır.

E)  Sorularla seyircilerin merakı, ilgisi çekilmeye çalışılmıştır.

 

23.  (I) Göstermeye bağlı edebi metinlerin tümüne genel olarak tiyatro, drama veya dramatik edebiyat denir.

       (II) Diyaloglara, hikâye ve romanlarda sadece olay kahramanlarının konuşmaları sırasında yer verilir. Ancak, tiyatro metinleri bütünüyle diyaloglardan oluşur.

      (III) Anlatmaya bağlı edebi metinler gibi, göstermeye bağlı edebi metinler de olaya dayanır.

      (IV)  Her perdede, olay örgüsünü oluşturan kişiler, zaman ve dekor aynıdır.

      ( V)  Örgüyü oluşturan en önemli unsur, oyunun bölümleri olarak adlandırdığımız sahne veya perdede gösterilir. Sahne veya perdeler birleşerek oyunun tümünü oluşturur.

Göstermeye bağlı edebi türlerle ilgili olarak numaralı cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) I.           B) II.      C) III.        D) IV.       E) V.

 

24. Beyazıt ( Bir fırtına gibi girer, kılıcından kan damlamaktadır.) Hani nerde? Hünkâr babamız nerde?

      Hürrem (Telaşlı): Yaralısınız oğlum, yaralısınız aslanım.

      Beyazıt: Hayır, bunlar benim kanım değil, benim kanım içime akar. Bunlar bana engel olmak isteyen köpeklerin kanı.

     Hürrem: Ne?... Buna cesaret ettiler ha? 

    Beyazıt: Kimsenin kimseyi gözü görmedi. Doğru Bursa’dan gelirim valide! Geceli gündüzlü at süreriz. Her şey bitmiş olmasa bari.

Bu metinle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Tarihi bir olaydan alındığı

B) Modern tiyatro örneği olduğu

C) Kahramanlarının halktan seçildiği

D) Hareketlerin ayraç içinde verildiği

E) Diyaloglardan oluştuğu

 

25. Aşağıdakilerden hangisi, klasik komedyanın özelliklerinden değildir?

A) Sıradan ve halktan kahramanlara yer verilir.

B)  Vurma, yaralama gibi olaylar sahnede gösterilir.

C)  Konuşmalarda üslup inceliği aranmaz.

D)  Konular mitolojiden ve tarihten alınır.

E)  Zaman, olay, yer birliği kuralına uyulur.

 

26.  Trajedi ve komedinin karşılaştırılmasıyla ilgili olarak aşağıdakilerin hangisi yanlıştır?

A)  Trajedide kişiler olağanüstü ve soylu kişilerdir, komedide kişiler halk kesimindendir.

B)  Trajedide perde sayısı beştir, komedide ise perde sayısı sınırsızdır.

C)  Klasik trajedide üslûpta soyluluk vardır, komedide üslûpta soyluluk aranmaz.

D)  Klasik trajedi ve komedi nazımla yazılır, nesirle yazılan komediler de vardır.

E)  Her iki türde de üç birlik kuralına uyma zorunluluğu vardır.

 

27.  Karagöz ile Orta Oyununun karşılaştırılmasıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A)  Orta Oyununun kişileri ve fasılları Karagöz oyunuyla büyük oranda benzerlik gösterir.

B)  Karagöz sınırlı sayıda kişiye, orta oyunu ise çok sayıda kişiye hitap etmesiyle birbirinden ayrılır.

C)  Her ikisinde de çeşitli mesleklerden yörelerden, uluslardan insanların meslekî ve yöresel özellikleri, ağızları, taklitleri edilir.

D)  Her iki türün de kişi sayısı fazladır ve birbirine benzer özellikte tiplere rastlanmaktadır.

E)  İkisinde de gülmece ögesi, yanlış anlamalara, nüktelere ve güldürücü hareketlere dayanır.

 

28.  Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A)  Romandaki kişiler, genellikle aynı ve dar bir çevreden değil, değişik çevrelerden de alınır.

B)  Geleneksel Türk tiyatrosunda metin yoktur, olaylar hazırlıksız olarak sahnede canlandırılır.

C)  Göstermeye bağlı edebi metinlerde betimlemeler daha sık ve ayrıntılı kullanılır.

D)  Edebi yapıtın dili doğal dilden farklı özellikler gösterir.

E)  Metin geleneği daha önce yaşamış sanatçıların eserleriyle oluşur.