1.
Ay geçti, yıl döndü, unuttun beni
Üstüne adını yazdığım ağaç
Açtın dertlerini kanattın beni
Altında türküler düzdüğüm ağaç

Bu dörtlükte kişileştirilen varlık, aşağıdakilerden hangisidir?

A)Ağaç       B) Ay          C) Dertler       D) Türküler       E) Yıl

2. Sabah kalktığımızda yağmurlu bir havayla karşılaşıyoruz. Zaten bizim de içimiz hüzünlü. Çünkü Samsun’da son saatlerimiz, biz gidiyoruz diye Samsun da ağlıyor.

Bu parçada yazar bir tabiat olayını, yağmurun yağmasını, kendilerinin Samsun’dan ayrılmalarına bağlayarak aşağıdaki söz sanatlarından hangisini yapmıştır?
A) Tecahül-i arif               
B) Hüsn-i talil

C) İrsal-i mesel                  
D) Mecaz-ı Mürsel
E) Teşbih-i beliğ

 

3. Gökyüzünde turna gibi dönende
    Baykuş gibi viran yurda konanda
    Çok ağladım Mecnun gibi çöllerde
    Ferhat gibi şirin yardan ayrıldım

Bu dörtlüğün son iki dizesinde aşağıdaki açıklamalardan hangisiyle ilgili bir söz sanatı vardır?

A)Bir durumu, gerçekte olduğundan daha üstün gösterme

B) Bir anlam inceliği yaratmak için bildiği şeyi bilmez görünme

C) Bir sözcüğü, iki anlamını birden sezdirebilecek biçimde kullanma

D) Herkes tarafından bilinen geçmişteki bir olayı, bir kişiyi, bir eseri vb. hatırlatma

E) Bir olgunun gerçek etkenini bir yana bırakarak olguyu başka bir nedene bağlama

 

4. İlahi! Kabul senden, ret senden. İlahi! Şifa senden dert senden. İlahi! Gönlüm oduna her ne yaktınsa o tüter. İlahi! Vücudun bağına her ne diktinse o biter.

Bu parçada altı çizili kelimelerde olduğu gibi düz yazıda kullanılan uyağa ne ad verilir?

A)Cinas                                B) Tekrir

C) Seci                                  D)Kinaye                 E)Telmih

 

5. Işıldıyor kanat seslerinden kuşların
İlk uçtukları günün altın sevinci
Karlı dağlardır sefere çıkmış
Vadideki suyun şırıltısında

Bu dizelerde öne çıkan söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A)Telmih                            
B)İntak
C)Cinas 
D)Teşhis
E)İstifham

 

6. Gökyüzünde İsa ile
Tur dağında Musa ile
Elimdeki asa ile
Çağırayım Mevlam seni
Yunus Emre

Bu dizelerde olduğu gibi, geçmişteki bir olaya, önemli bir şahsa gönderme yapma sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A)Telmih            B) Tenasüp         C) İrsal-i mesel      
D)Teşhis                  E) Mecaz-ı mürsel

 

7. Gökyüzünün başka rengi de varmış
Geç fark ettim taşın sert olduğunu
Su insanı boğar ateş yakarmış
Her doğan günün bir dert olduğunu
İnsan bu yaşa gelince anlarmış

Bu dizelerde şair …………….. yapmıştır. Gökyüzünün farklı renklerini, taşın sert olduğunu, suyun insanı boğabileceğini, ateşin yakabileceğini elbette şair de biliyor. Ancak şair, kendisindeki ve çevresindeki birtakım değişiklikleri sonradan fark ettiğini anlatmak için bu yola başvuruyor.
Yukarıda boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A)Hüsnitalil              B)Leffüneşr       

C)İrsalimesel            D)Tecahül-i arif         E) Mecaz-ı Mürsel

 

8. Koştu, yokuş aşağı, rengi atmış bir şapka
Çanta, gözlük
Bir eski atkı, adımları yavaş
Uçar gibi hafif, bir küçük önlük

Bu dizelerde öne çıkan söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A)Cinas                    
B)İntak                      
C) Hüsnitalil
D)İrsalimesel                        
E)Mecazimürsel

 

9. Kim bu cennet vatanın uğruna olmaz ki feda
Şüheda fışkıracak toprağı sıksan şühedâ

Bu dizelerde aşağıdaki edebi sanatlardan hangileri vardır?

A)Teşbih-mübalağa
B)Telmih-hüsnütalil
C)İrsalimesel-teşhis
D)Tenasüp-tecahüliarif
E)Mecazimürsel-tekrir

 

10. Kara gözler
Sürmeli kara gözler
Gemim deryada kaldı
Gözlerim kara gözler

Bu dizelerde öne çıkan söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A)Telmih              B)İntak                C)Cinas
D)Teşhis                 E)İstifham

 

11. Kalbimden kalbine akan bir sesti
Akşam gölgesinde çağlayan o su
Sesini en tatlı yerinde kesti
Bizi sonsuza bağlayan o su
Bu dörtlükte kişileştirilen varlık, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ses
B) Akşam
C) Gölge
D) Çağlayan
E) Su

 

12. Ey kimsesizler, el veriniz kimsesizlere
Onlardır ancak el verecek kimse sizlere
Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangisi vardır?
A) Teşbih
B) Telmih
C) Cinas
D) Mübalağa
E) Tecahül-i arif

 

13. Rengin uçmuş, nen var sunam ah sunam
       Söyle bana, emret sana can sunam.
Bu dizelerde olduğu gibi, söylenişleri bir, anlamları ayrı iki sözü bir arada bulundurma sanatı aşağıdakilerden hangisidir?
A) İrsal-i mesel
B) Hüsn-i talil
C) İstiare
D) Cinas
E) Tariz

 

14. Aşağıdaki dizelerin hangisinde teşbih-i beliğ vardır?
A) Ben güzel günlerin şairiyim
    Saadetten alıyorum ilhamımı

B) Dün bir şal gibi dolandı boynuma
    Bozkır ortasında renkler kuşağı

C) Düşün garip gecelerini bu şehrin
     Düşün yalnızlıklar içinde beni

D) Zeytin gözlerinde ağır bir hüzün
     Akşamları öyle masumdu yüzün

E) Yıllar değil bir ömür geçip gitse aradan
     Senin acını bana göstermesin Yaradan

 

15. Ateş söner, kıvrım kıvrım sis kalır
      Çeşme kurur, suya hasret tas kalır
Bu dizelerde görülen söz sanatı aşağıdakilerden hangisinde vardır?
A) Alnımda kırışıklar görenler sanmasın ki
    Günlük yoksulluklarla, özlemlerle üzgünüm

B) Güller ki bütün mevsim usanmış kanamaktan
     Güller ki bakıp yollara beklerdi hazanı

C) Döktüğü yaşları kurutmuş mudur
     Kendini aldatıp avutmuş mudur

D) Nasıl hatırlamam yapayalnız kalırım da
     Ellerini, köpükler kadar beyaz

E) Bulutsu yelesinde köpük köpük
     Terler fışkıran bir attı gönlüm

 

16. Karadutum, çatalkaram, çingenem
Nar tanem, nur tanem, bir tanem
Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangisi vardır?
A) Telmih
B) İstiare
C) Tariz
D)Teşhis
E) Hüsn-i talil

 

17. Sabahleyin kozasından bakan gelincikler sorar bu dünyaya:
– Ne dersin?
– Kanatlanıp uçalım mı?
– Çiçek olup açalım mı?
Yukarıdaki en belirgin söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?
A) İntak      B) Tezat     C) Kinaye    D) İstiare     E) Teşbih

 

18. Aşağıdaki dizelerin hangisinde mübalağa sanatı vardır?
A) Geçti yaz günlerinin güzelliği
     Açık pencereler, damlar, bahçeler

B) Elinde karanfil, yüzünde tebessüm
    Kapımı çaldı bir akşam vakti

C) Güneş sönük kalır senin yanında
     Öyle parlak ki ay senin alnında

D) İnsan yağmur kokan bir sabaha karşı
     Hatırlar bir gün bir camın bir camı açtığını

E) Ve üşüşür olgun başaklara
    Akşamın dallarından serçeler

 

19. Sen gül dalında gonca
    Ben dağ yolunda yonca
    Sen açılıp gülersin
    Ben sararıp solunca
Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangileri vardır?
A) Teşbih-tezat
B) Kinaye-istiare
C) Tezat-hüsn-i talil
D) Mecaz-ı mürsel-teşhis
E) Tecahül-i arif-teşbih

 

20. Martıların düşürdüğü tohumdan
Filizlenmişti güzel kasabamız
Yosun kokardı evleri
Çarşıları midye kokardı
Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangisi vardır?
A) Teşbih
B) Hüsn-i talil
C) Mecaz-ı mürsel
D) Tezat
E) Kinaye

 

21. Aşağıdaki dizelerin hangisinde kişileştirme sanatı vardır?
A) Hiç olmazsa unutmamak isterdim
     Eski geceler, sevdiklerimle dolu odalar

B) O günü görmek için sade bekleyeceğiz
    Göreceğiz bir sabah yeşil tomurcukları

C) Bu rüzgar her vakit böyle esmeyecek
    Gökte bulut, suda yelken, dalda çiçek

D) Ay suda bestelerken en güzel şarkısını
     Küreklerim de suya en derin şiiri yazdı

E) Sevinçle dolup taşardı gönlüm
    Beri yanda günler akar giderdi

22. Gözümde bir damla su deniz olup taşıyor
    Çöllerde kalmış gibi yanıyor, yanıyorum
Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangisi vardır?
A) Tariz
B) Abartma
C) Hüsn-i talil
D) Kişileştirme
E) Mecaz-ı mürsel

 

23. “Ankara” sözcüğünün “Ankara, komşu ülkedeki gelişmelere temkinle yaklaşıyor.” cümlesindeki kullanılışına benzer bir kullanım, aşağıdakilerden hangisinde vardır?
A) Konya Ovası’nı sulama projesi iki yıl içinde hayata geçirilecek.
B) Bu bitkiyle ülkemizin birçok yerinde rahatlıkla karşılaşabilirsiniz.
C) Ormanlık alanda avlanmak yasak olmasına rağmen birçok avcı bu yasağa uymuyor.
D) Sümela Manastırı’nı her yıl yerli ve yabancı yüz binlerce turist ziyaret ediyor.
E) Van, kendi bölgesine ekonomik desteğin devam etmesini istiyor.

 

24. Aşağıdaki dizelerin hangisinde bir söz sanatı yoktur?

A) Kan tükürsün adını candan anan dudaklar
     Sana benim gözümle bakan gözler kör olsun

B) Dünya bir han konan göçer
     Ay dolanır yıllar geçer

C) Nefes alıyor sensiz perdeler karanlıkta
     Ay sükutla örüyor tenhada kozasını

D) Bilmeyenler, başımız göklere ermiş sanacak
     Neyimiz var acıdan başka bizim kıskanacak

E) Ağaçlardan birer birer yapraklar dökülür
    Mevsim sonbahar, aylardan eylül

 

25. Su insanı boğar, ateş yakarmış
    Her doğan günün bir dert olduğunu
    İnsan bu yaşa gelince anlarmış
Bu dizelerde aşağıdaki açıklamalardan hangisine uygun bir söz sanatı vardır?
A) Bir sözcüğü gerçek anlamı dışında, başka bir sözcük yerine kullanma

B) Bir durumu gerçek nedeninin dışında daha güzel bir nedene bağlama

C) Bir sözcüğü, iki anlama gelecek biçimde kullanma

D) Birkaç şeyi söyledikten sonra onlarla ilgili başka şeyleri bir sıra gözeterek anlatma

E) Bir anlam inceliği yaratmak için bildiği durumu bilmez görünme

 

26. Aşağıdaki dizelerin hangisinde benzetme yapılmıştır?
A) Gün çekildi perncerelerden
     Aynalar baştan başa tenha

B) Yanmış bir tavan gibi çöken akşamın altında
     Dinleriz, haykırarak kaçışan kargaların

C) Öylesine karanlık ki gecemiz
     Ha olmuş ha olmamış penceremiz

D) Eğil bak suya, ordadır güzelliğin, gençliğin
     Sen gel beni dinle, günlerimiz heba olmasın

E) Desem ki vakitlerden bir nisan akşamıdır
     Rüzgarların en ferahlatıcısı senden esiyor

 

27. (I) Önümüzde masmavi deniz ve ipince kumların oluşturduğu kumsal var. (II) Sıcağın etkisiyle kasaba halkının çoğu buraya gelmiş. (III) Kimisi denize giriyor, kimisi kenardaki çardağın altında dinleniyor. (IV) Biz de bir ağacın altına oturuyoruz. (V) Oturduğumuz yerden bakınca balıkçı tekneleri, oradan oraya koşuşturan minicik karıncaları andırıyor.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde benzetme yapılmıştır?

A) I.        B)II.         C)III.        D)IV.          E) V.

 

 

28. Tencereyi yanlışlıkla çöp kovasına boşaltmış.
Bu cümledeki “tencereyi” sözcüğünde aşağıdaki açıklamaların hangisine uygun bir söz sanatı vardır?
A) Bir anlam inceliği yaratmak için bildiği şeyi bilmez görünme
B) Bir sözcüğü, iki anlamını birden sezdirecek biçimde kullanma
C) Bir sözcüğü, benzetme amacı gütmeksizin başka bir sözcük yerine kullanma
D) Bir olgunun gerçek etkenini bir yana bırakarak olguyu başka bir nedene bağlama
E) Birkaç şeyi söyledikten sonra onlarla ilgili başka şeyleri bir sıra gözeterek anlatma

29. (I) Dimdik tepeye yavaş yavaş tırmanıyoruz. (II) Önümüze çekirgeler, kertenkeleler çıkıyor ara sıra. (III) Yürüdükçe sıcağın da etkisiyle iyice terliyoruz. (IV) Tam tepeye çıktığımızda ise gördüğümüz manzara karşısında şaşkına dönüyoruz. (V) Zamana direnmeye çalışan, yorgun bir konak hüzünlü bakışlarla karşılıyor bizi.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde kişileştirme yapılmıştır?
A) I.        B)II.       C)III.       D)IV.      E)V.

30. Ay balkonda başını dayadı parmaklığa
      Uyuyor… Uzakta bir saat çaldı: Bir …iki
Bu dizelerdeki söz sanatının benzeri aşağıdakilerin hangisinde yoktur?
A) Fazla güneş içmiş de ortada ayçiçeği
    Ayaküstü uğramış ışık sarhoşluğuna

B) Işıklar, kokular, sesler, çiçekler
    Ömrünün her günü bir başka düğün

C) Şom ağızlar buz gibi üflerken nefesini
     Saat hırıltılarla can çekişir duvarda

D) Sanki fısıldıyor Anadolu’nun
     Uyuyan ruhuna ninniler rüzgar

E) Gölgeler içinde ağaçlar yorgun
    Her tarafta yetim bir tevekkül var

31. Yıllardır görmediği arkadaşının sözlerini dinledikten sonra:
– Çok büyümüşsün, o günlerden ne kadar da uzaksın, dedi.
Adamın, “büyümüşsün” sözü aşağıdakilerden hangisine örnek olabilir?
A) Benzetme              B) İstiare             C) Kinaye
D) Tevriye                   E) Mecaz-ı mürsel

 

 

 

32.Ağlarım çağlar gibi
      Derdim var dağlar gibi
      Ciğerden yaralıyım
      Gülerim sağlar gibi
Bu dörtlüğün ilk iki dizesindeki edebi sanat aşağıdakilerden hangisidir?
A) Mecaz-ı mürsel
B) Tevriye
C) Kişileştirme
D) Kinaye
E) Abartma

 

33. Benim derdimi duyunca
      Güneş söndü, ağaçlar sarardı üzüntüden
Bu dizelerdeki söz sanatı aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir?
A) Söz içinde bir atasözüne ya da bilinen bir olaya atıfta bulunulmuştur.
B) Karşıt anlamlı sözcükler bir arada kullanılmıştır.
C) Bir anlam inceliği meydana getirmek için bilinen bir durum bilmezden gelinmiştir.
D) Bir olay, gerçek nedeninin dışında başka bir nedene bağlanmıştır.
E) Bir sözcük, birden fazla anlama gelecek biçimde kullanılmıştır.

 

34. Siyah servi divan durur
       Başucumda bütün gece
Beyitte hangi edebi sanata başvurulmuştur?
A) Kinaye
B) Tecahül-i arif
C) İntak
D) Teşhis
E) Açık istiare

 

35. Aşağıdakilerden hangisinde mübalağa sanatı yapılmıştır?
A) Neden bu zulüm, bu haksızlık, bu işkence
B) Kardın yağan üstümüze geceden
C) Ben de bir kuş idim geldim ötmeye
D) Âlem sele gitti gözüm yaşından
E) Akşam, lekesiz, saf, iyi bir yüz gibi akşam

 

36. Sana verelim bir öğüt
      Kendi ununu kendin öğüt
Bu iki dizedeki söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Tevriye
B) Kinaye
C) Cinas
D) Mecaz
E) İstiare

 


Cevaplar: 1-A   2-B   3-D   4-C   5-D   6-A   7-D   8-E   9-A   10-C   11-E   12-C   
13-D   14-D   15-B   16-B   17-A   18-C   19-A   20-B   21-D   22-B   23-E   24-E
25-E   26-B   27-E   28-C   29-E   30-B   31-C   32-E   33-D   34-D   35-D   36-C